بررسي حركت در آي كي دو

تكنيك هاي آي كي دو از نقطه نظر حركتي داراي ساختاري منطقي هستند كه مي‌توان آنها را به صورت زير خلاصه كرد:

بدن انسان، در حركت، مانند فرفره مي‌شود. هنگامي كه بدن در حركت نيست در وضعيت پايدار يك هرم قرار دارد. اين طرز ايستادن سه پهلو وضعيت مناسبي است براي شروع تكنيك‌هاي آي‌كي‌دو. هنگامي كه حركت آغاز مي‌شود بدن شبيه يك فرفره مي‌شود. به اين معني كه تكنيك‌هاي آي كي دو بايد به وضعيتي برسند كه در آن شما بتوانيد مركز ثقل حريف را به وسيلة حركت گوي مانند به دور مركز ثقل خود تغيير دهيد. درنتيجه شما حركت كرده و حريف را با حركت خود تحت تأثير قرار مي‌دهيد.

روايتي قديمي وجود داردكه راز جوجيتسو را در خود حفظ كرده است،�فشار بده هنگامي كه كشيده مي‌شوي، و بكش هنگامي كه فشار داده مي‌شوي�. شعر زير روشن مي‌كند كه بنيان گذاران روش كهن جوجيتسو چگونه نبوغ خود را بكار مي‌بردند:

نرمي، روح بيد است.

بيدي كه در مقابل باد مي‌ايستد،

با نرمي، باد قدرتمند را به دور خود مي‌چرخاند.

اگرنرمي و سختي جوهر قدرت باشند،

بسيار آسان تر مي‌توان فهميد.

نرمي طريقي است براي قدرتمند بودن؛

پس، بياموز كارائي فوق العاده‌اش را.

اين شعر، اصل نرمي را به تصوير مي‌كشد. معني تحت اللفظي جوجيتسو، � فنون نرمي� است، در حالي كه جودو يعني �طريق نرمي�.

هنگامي كه همين مفاهيم را با اصول آي كي دو بيان كنيم، اين گونه مي‌شود:

بچرخ هنگامي كه به تو فشار وارد مي‌شود، و به داخل برو وقتي كه كشيده مي‌شوي. اين حركت چرخشي با حركت مستقيم جوجيتسوفرق مي‌كند. اين حركت داراي تنوع بيشتري است. هنگامي كه اين حركت به طور كامل در هنرهاي رزمي بكار مي‌رود، منجر به حوزة مؤثرتري مي‌شود. اين حركت عبارت است از حركت گوي مانندي كه شامل نيروهاي گريز از مركز و متمايل به مركز است.

به همين دليل در آي كي دو، شما و حريف در موقعيت دوگانه نيستيد بلكه يك امرواحد را تشكيل مي‌دهيد كه در آن كنترل هردو در دست شما ست. هردو كاملا به وسيلة نيروي گريز از مركز شما و نيروي متمايل به مركزمقابلتان كنترل مي‌شويد. هنگامي كه چنين حركت گوي مانندي به صورت وحدتي روشمند ادامه يابد، آن ريتم و حركت چرخشي دلپذيري كه منحصر به آي كي دو است پديدار مي‌شود. براي مثال، نيرويي كه در پرتاب به داخل (ENTERING THROW) استفاده مي‌شود، دست راست حريف را با تيغة دست(HANDBLADE )شما از حالت متمايل به راست (RIGHT-OBLIQUE POSTURE ( متوقف مي‌كند، درحالي كه با داخل شدن شما (با پاي چب) به سمت راست حريف ،نيروي كي(ki) اورا از جريان مي‌اندازد. شما به چرخش بدن خود به سمت راست بر روي پاي چپ ادامه مي‌دهيد به طوري كه حريف را از جا كنده و تعادل بدن اورا برهم مي‌زنيد. آنگاه ، در حالي كه جهت بدن خود را تغيير مي‌دهيد، دوباره با پاي راست داخل مي‌رويد. هنگامي كه اين گونه حركت قدرتمند، پيوسته، چرخشي و گوي مانند با همة اعضاء بدن اجراء شود، نيروي تك تك اجزاء باهم جمع شده و به گونه‌اي روشمند و از راه‌هاي طبيعي، چرخشي، گوي مانندو مارپيچ گونه اجرا مي‌شود. چرخش بايد انعطاف پذير و دقيق باشد، با تعادلي مستحكم و پايدار در مركز. اين حالت شبيه يك آسياب بادي است كه به يك باد ملايم (حتي باد ملايمي كه بدن انسان به طور معمولي نمي‌تواند آنرا احساس كند)واكنش نشان داده و به چرخش خود ادامه مي‌دهد. يا شبيه فرفره‌اي كه نيروي چرخشش به همة قسمت ها سرايت كرده درعين حال همزمان جرمش را گرداگرد محور نگهدارنده‌اش ثابت و متمركز نگاه مي‌دارد. بدين ترتيب اين فرفره تعادلش را حفظ كرده و با اين عمل هرچيزي را كه با آن تماس پيدا كند به درون كشيده يا بدور خود مي‌چرخاند. مثال مشابه در پديده هاي طبيعي گردبادها و گرداب‌هاي قدرتمنداند. به همين دلايل بسيار آسان‌تر مي‌توان فهميد كه چرا تكنيك‌هاي نفوذي و پرتابي آي كي بر حركت از تهيگاه مبتني است. حريف درگير عمل نيروهاي گريز از مركز و متمايل به مركزي است كه شما اعمال مي‌كنيدو بنابراين در موقعيت ناپايداري قرار مي‌گيرد. او خود را درحال چرخيدن به‌دور محيط دايره‌اي مي‌يابد كه حركت فرفره مانند شما ايجاد كرده است. اين اورا در يك حالت بدني با موقعيتي ناپايدار قرار مي‌دهد. براي مثال، در انداختن به گوشه(CORNER DROP)، به محض اين كه حريف با دست راست مچ دست چپ شما را گرفت، شما دست چپ خود را با قدرت به طرف گوشة سمت راست پشت او دراز مي‌كنيد و پاي راست او را با دست راست خود متوقف مي‌كنيد. اين عمل مانع حركت مركز ثقل حريف مي‌شود. هنگامي كه دست راست او به طرف سمت راست پشت كشيده شده در حالي كه مركز ثقل او متوقف شده است وضعيت او از تعادل خارج شده و مي‌افتد. درواقع حريف به دور محيط دايرة مركز ثقل شما حركت مي‌كند،و در نتيجه بي تعادل است. هنگامي كه ما اين حركت را تحليل كرده و موقعيت بدن و روابط نيرو را مشاهده مي‌كنيم، متوجه مي‌شويم كه نيروهاي فنون با ظرافت به هم مرتبط شده و بكار برده مي‌شوند. مثال ديگر در مچ در حالت پيچ خوردگي(WRIST IN � TURN) يا ني‌كي‌‌يو(NIKYO) است. شما مچ حريف را مي‌گيريد و در اين حال به طور پيوسته به دور مركز ثقل خود مي‌چرخيد. در نتيجه او با بدني نامتعادل به دور محيط دايرة شما حركت مي‌كند. مچ او در جهت خميدگي طبيعي خم مي‌شود، در نتيجه او در همان جهت حركت مي‌كند. بيشتر تكنيك هاي مفصلي آي كي دو، مفاصل را در جهتي حركت مي‌دهند كه آنها به طور طبيعي در آن جهت خم مي‌شوند. تكنيك‌هاي مذكور با تكنيك‌هاي واژگون سازي متداول متفاوت است كه با پيچاندن مفاصل در جهتي مخالف جهت خم شدن طبيعي به آنها آسيب مي‌رسانند. تكنيك هاي خم كردن طبيعي ياد شده به اين دليل مورد استفاده هستند كه اصول حركت چرخشي و گوي مانند در آي كي دو به شکل منطقی به كار گرفته مي‌شوند. هنگامي كه ما بنيان گذار آي كي دو را در حال اجرا ديده و به رابطة اين نيروها توجه مي‌كنيم، مشاهده مي‌‌كنيم در حالي كه حركت او به دور تهيگاه متعادلش شتاب مي‌گيرد، حركت دست‌ها و پاهاي او شكل‌هاي كروي رسم مي‌كنند. هنگامي كه او چوبي در دست داشت، بدن او و آن چوب به شكل يك جسم كروي در مي‌آمدند. چوب مذكور طوري به نظر مي‌آمد كه انگار زنده بود. در نتيجه هنگامي كه ما آي كي دو را مي‌آموزيم بايد تكنيك ها را طوري اجرا كنيم كه در حال ايستاده مانند يك هرم باشيم و درحال حركت مانند يك جسم كروي شويم. اين جسم كروي بايد در همة شرايط داراي كارايي بوده، توان خود را ثابت نگه دارد، ونيز بين نيروهاي گريز از مركز و متمايل به مركزهماهنگي ايجاد كنند، درست مانند يك توپ لاستيكي كه در سرازيري با شادماني مي‌غلتد، بدون در نظر گرفتن اين كه اين سرازيري هموار يا ناهموار است. اين نوع از ارتباطات نيرو از نقطه نظر علم ديناميك آي كي جاي بررسي بيشتر دارند، اما در هنگام تمرين و آموزش ما بايد از نظر ذهني فارغ از اين مسائل بوده و نبايد در قيد وبند تحليل نظريه‌ها باشيم.